Her ülkedeki üniversite öğrenim programlarının farklı içeriklere sahip olmalarından dolayı, öğrenim görülen ülkeden farklı bir ülkede çalışmak isteyen kişiler çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadırlar. Bu sorunlardan biri de diplomaların denkliğinin ve eş değerliğinin alınmasıdır. Almanya’da çalışmak isteyen ve bu ülkeden farklı bir ülkede eğitim gören kişilerin, mesleklerini icra etmek istediklerinde bazı şartları yerine getirmeleri gerekmektedir. Almanya’da çalışmak veya yüksek okul eğitimi görmek isteyen bireyler, ilk olarak yabancı ülkede görmüş oldukları eğitimlerine ait diplomalarının veya meslek unvanlarının, Almanya’da tanınmasını veya geçerlilik kazanmasını sağlamalıdırlar.
Bu yazımızda okurlarımıza, Almanya’da mesleki unvanların ve okul diplomalarının tanınması ile denkliğinin alınması işlemlerini kısaca anlatmak isteriz.
1. Mesleki Eşdeğerlik ve Diplomaların Tanınması İşlemleri Niçin Gereklidir?
Bir meslek unvanının Almanya’da tanınması işlemi, Almanya sınırları dışında görülen eğitim neticesinde elde edilen mesleki unvanın, Almanya’da elde edilen mesleki unvana eşdeğer olması ve mesleğin Almanya’da da icra edilebilmesi için gereklidir. Aksi takdirde ilgili mesleğin Almanya’da icra edilmesi mümkün değildir.
Almanya sınırları dışında görülen eğitim neticesinde elde edilen mesleki unvanın tanınması işlemleri, Alman Tanıma Yasası’nda düzenlenmiştir. İlgili yasa, yurt dışında görülen eğitimlere ait diplomaları ve mesleki gelişimi sağlayan sertifika programlarının tanınması işlemlerini düzenlemektedir. Bunun dışında eyaletler bazında da her eyaletin kendi yasası bulunabilmektedir. Bu kapsamda Almanya’da ikamet edilecek yer yetkili kurumlarıyla veya mesleki faaliyetlerin icra edileceği yer yetkili kurumları ile iletişime geçilerek, başvurunun gerçekleştirilmesi büyük önem taşımaktadır.
2. Tanıma ve Eşdeğerlik Başvurusu Nasıl Gerçekleştirilir?
Yabancı ülkede görülen eğitim neticesinde elde edilen mesleki unvanın Almanya’da tanınması ve denklik işlemlerinin yapılabilmesi için ilgili meslek koluna ait kurum veya kuruluşlara (meslek odalarına vb.) başvurulması gerekmektedir. Buna istinaden ilk olarak ilgili meslek koluyla alakalı tanıma ve eşdeğerlik işlemlerini yapan kurum veya kuruluşların tespit edilmesi gerekmektedir. Yetkili olan kuruluşlar genel olarak meslek birlikleri veya meslek odalarıdır.
Mesleğe girişlerin, devlet kurumları tarafından onaylanması gereken hukuk veya tıp gibi iş kollarında ise başvuruda bulunulacak yerin bağlı bulunduğu eyaletin kuralları nazara alınmalıdır.
3. Başvuru Esnasında Gerekli Evraklar Nelerdir?
Başvuru esnasında ilgili kurum/kuruluşa ibraz edilmesi gereken evraklar şunlardır;
- Başvuru formu,
- Geçerli pasaport,
- Eğitim görülen faaliyet alanıyla ilgili diploma (lisans, yüksek lisans ve doktora diplomaları), sertifika ve diğer belgeler,
- Eğitimin süresi ve içeriği hakkındaki belgeler (Transkript ve Supplement),
- Mesleki eğitimler ve meslekle alakalı çalışma sürelerine ilişkin belgeler,
- Detaylı özgeçmiş,
- Sağlık raporu.
Tüm bu belgelere ek olarak başka belgelerin de ilgili kurumlar tarafından talep edilebilme ihtimali vardır. İbraz edilmesi gereken tüm belgelerin noter onaylı asıllarının ve Almanca diline tercüme edilmiş nüshalarının bulundurulması gerekmektedir. Bu kapsamda tercüme edilmesi gereken evrakların, başvuru yapılacak kurumların yetkili tercümanları aracılığıyla tercüme edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde mükerrer tercüme giderlerine katlanılmak zorunda kalınacağı unutulmamalıdır.
4.Başvuru Süreci Nasıl İşlemektedir?
Başvuru kapsamında yabancı ülkede görülen eğitim neticesinde elde edilen diplomaların, Almanya’daki eğitime eşdeğer olup olmadığı incelenecektir. Görülen eğitim esnasında alınan derslerin içerikleri ile Almanya’daki eğitim esnasında alınan derslerin içerikleri karşılaştırılmaktadır. Buna göre eksik olan veya Almanya’da bir mesleğin icra edilebilmesi için özellikle alınması gereken dersler tespit edilmektedir. Eksik derslerin tamamlanabilmesi için başvurucuya sınav hakkı tanınmaktadır. Fark derslerin tespiti esnasında kişinin mesleki tecrübeleri de dikkate alınmaktadır.
5. Başvuru Ücreti
Başvuru ücreti, her eyalete göre ve başvuru yapılacak kurum/kuruluşa göre farklılık göstermektedir. Bu sebepten dolayı standart bir ücretin tarafımızdan belirtilmesi mümkün değildir. Başvuru ücretlerinin tutarı, başvurunun yapılacağı kurum veya kuruluşlardan öğrenilir.
6. Denklik İşlemleri İçin Almanca Dil Bilgisi Gerekli midir?
Diplomaların tanınması ve eş değerliklerinin alınması ile birlikte kişi, bir mesleği Almanya’da icra etme hakkını elde edilmektedir. Bu sebepten dolayı Almanca diline hâkim olunması gerekmektedir. Dil kursunun gerekliliği ve dil seviyesinin belgelendirilmesi, icra edilecek mesleki gruplara göre değişmektedir. Dil sertifikası aracılığıyla kişilerin dil seviyelerini belgelendirmeleri gerekmektedir.
Sonuç olarak diploma denkliğinin elde edilmesi ve mesleki unvanın Almanya’da tanınması işlemleri belirli prosedürler çerçevesinde yürütülmektedir. İşlemlerin süresi kişilerin dil bilgisi becerilerine göre değişebilmektedir. Bu sebepten dolayı Almanya’da mesleğini icra etmek isteyen bireylerin ilk olarak dil bilgilerine önem vermeleri ve diploma denklik işlemleri konusunda tecrübeli danışmanlardan yardım almaları gerekmektedir.
***
Av. Anıl Coşkun, LL.M (Mainz)
Av. Sinem Orhan (Dip.-Jur)
info@anil-coskun.com
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Anıl Coşkun’a aittir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır.